„PNRP” 41(3) – 2022 r.

SPIS TREŚCI

BOGDAN LORENS — Długookresowy wpływ renaturyzacji warunków wodnych na strukturę roślinności runa zespołów Ledo-Sphagnetum magellanici i Vaccinio uliginosi-Pinetum w Roztoczańskim Parku Narodowym
ROMAN ŻUREK, ANDRZEJ KOWNACKI, ELŻBIETA DUMNICKA, AGNIESZKA POCIECHA, MAŁGORZATA KŁONOWSKA-OLEJNIK, EWA BOKŁAK — Fauna potoku Kryściów (Popradzki Park Krajobrazowy)
DARIUSZ WOJDAN — Herpetofauna Tarnobrzeskiej Doliny Wisły

NOTATKI FLORYSTYCZNE, FAUNISTYCZNE I MYKOBIOTYCZNE
MACIEJ TURZAŃSKI — Skład pokarmu piskląt puszczyka uralskiego Strix uralensis na Pogórzu Dynowskim (SE Polska)

KRONIKA
PIOTR BAJKO — Wspomnienie rocznicowe o Cezarym Bańce (1952-1998), podleśniczym w Białowieskim Parku Narodowym
PIOTR BAJKO — Z historii daniela w Puszczy Białowieskiej
PIOTR DASZKIEWICZ, TOMASZ SAMOJLIK, AURIKA RIČKIENĖ, ANASTASIA FEDOTOVA — Puszcza Białowieska w początkach Drugiej Rzeczypospolitej w świetle artykułów z Ech Leśnych

Z ŻAŁOBNEJ KARTY


Długookresowy wpływ renaturyzacji warunków wodnych
na strukturę roślinności runa
zespołów Ledo-Sphagnetum magellanici i Vaccinio uliginosi-Pinetum
w Roztoczańskim Parku Narodowym

STRESZCZENIE

W pracy przedstawiono wyniki badań zmian roślinności strefy kontaktowej fitocenoz Ledo-Sphagnetum magellanici i Vaccinio uliginosi-Pinetum po przeprowadzonych pod koniec lat 90. zabiegach renaturyzacji stosunków wodnych w południowej części Roztoczańskiego Parku Narodowego. W badaniach zastosowano metodę transektu pasowego. Rezultaty badań obejmujących 20-letni okres czasu, wskazują na bardzo korzystny wpływ przeprowadzonych prac renaturalizacyjnych na stan zachowania szaty roślinnej ekosystemów obszarów podmokłych – torfowiska wysokiego oraz boru bagiennego. Wynikiem zmian było rozprzestrzenianie gatunków torfowiskowych w strefie kontaktowej fitocenoz, przesunięcie położenia ich granic (ekspansja torfowiska kosztem areału boru bagiennego). Przeprowadzone zabiegi, mające na celu odtworzenie pierwotnych, naturalnych stosunków hydrologicznych, zahamowały postępującą sukcesją torfowisk w kierunku borów bagiennych, przyśpieszoną w swoim przebiegu na skutek wcześniejszych prac powodujących odwodnienie tego obszaru.

 

Fauna potoku Kryściów (Popradzki Park Krajobrazowy)

STRESZCZENIE

Popradzki Park Krajobrazowy został utworzony w celu ochrony walorów przyrodniczych, kulturowych i krajobrazowych Beskidu Sądeckiego. i zajmuje powierzchnię 53 419 ha z czego około 70% powierzchni stanowią lasy. Położony jest w dorzeczu Popradu i Kamienicy Nawojowskiej, które są prawobrzeżnymi dopływami Dunajca, Do tych rzek dopływa szereg górskich potoków. Jednym z dopływów Kamienicy Nawojowskiej jest potok Kryściów, który w dużej mierze zachował naturalny charakter. W całej zlewni brak zabudowań, jedynie wzdłuż potoku biegnie droga gruntowa zamknięta dla ruchu motorowego i w dolnym biegu wybudowano kilka progów. Źródła potoku znajdują się na wysokości 962 m i 955 m n.p.m. Następnie potok płynie zalesionym wąwozem i wpada do Kamienicy Nawojowskiej na wysokości ok. 540 m n.p.m. Długość potoku wynosi 6380 m o średnim spadku 57‰. Dno potoku, aż do ujścia pokrywają głazy, kamienie, żwiry i miejscami wychodnie skalne. Pod względem chemicznym wody potoku charakteryzowały się bardzo dobrym stanem zarówno pod względem natlenienia, przewodności elektrolitycznej jak i zawartości biogenów (Tab. 1). Celem przeprowadzonych badań w potoku Kryściów było określenie składu jakościowego i ilościowego fauny bezkręgowców wodnych, ryb, płazów. Pobór prób przeprowadzono dwukrotnie: 6.07.2010 i 6.09.2010. W każdym terminie pobierano próby bezkręgowców dennych na 5-ciu stanowiskach wyznaczonych na różnych wysokościach: 1 – na wysokości 771 m n.p.m.; 2 – 705 m n.p.m.; 3 – 636 m n.p.m.; 4 – 579 m n.p.m.; 5 – 541 m n.p.m. Odłowy ryb przeprowadzono agregatem plecakowym na 10-ciu odcinkach od ujścia (540 m n.p.m.) do wysokości 636 m n.p.m. Płazy oznaczano bezpośrednio w terenie, notując ich pozycję i gatunek.
W potoku Kryściów odłowiono 3070 osobników bezkręgowców. Najmniej stwierdzono na stanowisku 1 (512 osobników), najwięcej na stanowisku 5 (763 osobniki) (Ryc. 2). Na stanowiskach 2-5 najliczniejszą grupą były muchówki z rodziny Simuliidae (30-40%) i Chironomidae (15-20%) łącznie 50-60% oraz jętki (30-40%). Procentowy udział chruścików i widelnic nie przekraczał 10% a skąposzczetów 2%. Odmiennie przedstawiał się udział procentowy na stanowisku 1. Nadal główną grupą były muchówki jednak udział Simuliidae wynosi tyko 10% podczas gdy Chironomidae 30%. Wzrósł też udział widelnic i skąposzczetów (Ryc. 3). W zebranym materiale oznaczono 119 taksonów: 17 taksonów skąposzczetów, 15 widelnic, 12 jętek, 15 chruścików i 9 rodzin muchówek wśród których znaleziono 41 taksonów Chironomidae i 8 Simuliidae (Tab. 2). Na szczególną uwagę zasługuje znalezienie w dolnym biegu potoku raka szlachetnego (Astacus astacus), który jest gatunkiem chronionym oraz narażonym (VU). Stwierdzono wyraźną strefowość zasiedlenia wzdłuż biegu potoku u poszczególnych grup fauny (Tab. 3).
Porównanie obecnych wyników z wynikami z lat 60-tych XX w. (ZAĆWILICHOWSKA 1968) okazało się trudne ze względu na duże zmiany jakie zaszły w ostatnim półwieczu w systematyce owadów wodnych. Niemniej pewne podobieństwa widać porównując procentową strukturę głównych grup fauny (Ryc. 3). Podobnie jak obecnie dominowały w tym czasie larwy z rodzaju Baetis i larwy Cricotopus i Orthocladius (oznaczone wtedy jako Cricotopus ex gr algarum). W potoku Kryściów stwierdzono występowanie dwóch gatunków ryb: pstrąga potokowego (Salmo trutta  m. fario Linnaeus 1758) i głowacza pręgopłetwego (Cottus poecilopus Heckel, 1837), który jest gatunkiem chronionym (NT – bliski zagrożenia). W całym potoku odłowiono 65 głowaczy pręgopłetwych i 75 pstrągów potokowych. Zagęszczenie ryb w dolnym biegu wynosiło 10 do 15 osobników na 100 metrowym odcinku potoku i malało wraz ze wzrostem wysokości. Ostatniego pstrąga odłowiono na wysokości 636 m n.p.m. (Tab. 4).
W zlewni potoku Kryściów stwierdzono obecność trzech gatunków płazów: salamandry plamistej (Salamandra salamandra (Linnaeus, 1758)), kumaka górskiego (Bombina variegata (Linnaeus, 1758)) i żaby trawnej (Rana temporaria (Linnaeus, 1758), wszystkie podlegają ochronie prawnej.
Na podstawie uzyskanych wyników potok Kryściów można uznać za cenny przyrodniczo ze względu na wysoką różnorodność biologiczną i występowanie w nim gatunków rzadkich i chronionych prawem. Nie wykazano znaczących różnic w bogactwie taksonomicznym i liczebności bezkręgowców pomiędzy stanowiskami położonymi powyżej i poniżej zabudowy hydrotechnicznej.

 

Herpetofauna Tarnobrzeskiej Doliny Wisły

STRESZCZENIE

Obserwacje prowadzone były w latach 2020-2022 na terenie obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty Tarnobrzeska Dolina Wisły. Teren ten położony jest na granicy dwóch województw: świętokrzyskiego i podkarpackiego. OZW chroni niewielką część doliny górnej Wisły w granicach wałów wiślanych. Wiśle towarzyszą bardzo liczne starorzecza, zakola, rozlewiska, zatoki rzeczne, lasy łęgowe i podmokłe łąki. Obserwacjami objęto zróżnicowane biotopy, w tym zbiorniki wodne, łąki, lasy, sady i użytki rolne. Badania objęły określenie występowania herpetofauny oraz ustalenie zagrożeń i warunków ochrony. Stwierdzono 10 gatunków płazów i 3 gatunki gadów na 26 stanowiskach badawczych. Obserwowanymi gatunkami były: traszka zwyczajna Lissotriton vulgaris L., kumak nizinny Bombina bombina L., ropucha szara Bufo bufo L., ropucha zielona Bufotes viridis Laur., rzekotka drzewna Hyla arborea L., żaba wodna Pelophylax esculentus L., żaba jeziorkowa Pelophylax lessonae Cam., żaba śmieszka Pelophylax ridibundus Pall., żaba moczarowa Rana arvalis Nilss., żaba trawna Rana temporaria L., jaszczurka zwinka Lacerta agilis L., zaskroniec zwyczajny Natrix natrix L. i żmija zygzakowata Vipera berus L. (Ryc. 1-3, Tab. 1). Największymi zagrożeniami dla płazów i gadów tego obszaru są: wylewy Wisły, wysychanie zbiorników, zanieczyszczenia wód, zarybianie, koszenie łąk, zaśmiecenie, podpalenia i eutrofizacja.

 

 

NOTATKI FLORYSTYCZNE, FAUNISTYCZNE I MYKOBIOTYCZNE

 

Skład pokarmu piskląt puszczyka uralskiego Strix uralensis
na Pogórzu Dynowskim (SE Polska)

STRESZCZENIE

Badania nad składem pokarmu trzech piskląt puszczyka uralskiego Strix uralensis macroura z jednego gniazda, prowadzono w okresie 9-21.05.2021. Było ono zlokalizowane w centrum województwa podkarpackiego, na Pogórzu Dynowskim (SE Polska), w nietypowym tzn. antropogenicznym środowisku na granicy miasta Brzozów (Fot. 1). Drzewo gniazdowe stało na południowo-wschodniej granicy otuliny Czarnorzecko-Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego oraz Czarnorzeckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu.
Skład pokarmu określono na podstawie analizy zawartości wypluwek, szczątek ofiar zebranych tuż pod gniazdem oraz wizualnych stwierdzeń rodziców podczas dostarczania pokarmu. Zidentyfikowano łącznie 72 ofiary, należące głównie do ssaków (76,4% według liczby), a kolejno do ptaków (19,4%) i owadów (4,2%) (Tab. 1). Stwierdzono 7 gatunków ssaków, 6 ptaków i 1 gatunek owada. Najliczniej łowioną ofiarą był nornik bury Microtus agrestis (19,4%), a następnie mysz leśna Apodemus flavicollis (16,7%). Całkowitą skonsumowaną biomasę oszacowano na 3,25 kg, a szerokość niszy pokarmowej wyniosła 3,86. Łącznie zebrano 16 zrzutek o średnich wymiarach ‒ długość 44 × szerokość 25 mm, które zawierały średnio 3,4 ofiary (Tab. 2).
Nornik bury był najważniejszą ofiarą piskląt tej sowy zarówno w Puszczy Niepołomickiej, jak i na Pogórzu Dynowskim (Tab. 3).

 

 

KRONIKA

 

Z historii daniela w Puszczy Białowieskiej

STRESZCZENIE

Daniel zwyczajny, ssak z rodziny jeleniowatych, wywodzący się z Azji Mniejszej, w Polsce był introdukowany po raz pierwszy w XIII wieku na Nizinie Śląskiej. Wysuwane przez niektórych naukowców przypuszczenia, że występował on w Puszczy Białowieskiej w czasach, kiedy tereny te wchodziły w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego, są mało prawdopodobne, a wręcz błędne. Daniele w Puszczy Białowieskiej pojawiły się na pewno w 1860 roku, przed planowanym na jesień tego roku polowaniem cara Aleksandra II. Sprowadzone 14 sztuk danieli umieszczono w zwierzyńcu o powierzchni około 600 ha. Znajdowały się w nim także żubry, łosie, dziki, wilki, lisy, sarny, borsuki, zające. W następnych latach, aż do końca XIX wieku, do białowieskiego zwierzyńca trafiały kolejne partie danieli. Pierwsze sztuki zaczęto wypuszczać na wolność w 1892 roku, a od 1899 roku wszystkie daniele bytowały już poza zwierzyńcem. Podczas polowań urządzanych dla carów, jak też dla arystokracji rosyjskiej czy gości dworu carskiego daniele nierzadko stawały się trofeum myśliwskim. Niemniej ich liczba stale rosła. Na przykład w 1893 roku naliczono ich w Puszczy 90 sztuk, w 1895 – 118, w 1900 – 600, w 1910 – 1402 sztuk (pomimo wystąpienia epizootii wąglika, która dość mocno zredukowała populacje zwierząt kopytnych).
W 1914 roku stan danieli wynosił 1488 sztuk. To była maksymalna ilość w całej historii Puszczy Białowieskiej. Na kilka lat przed wybuchem I wojny światowej rozpoczęto redukcję puszczańskiej zwierzyny łownej, dotyczyła ona także danieli. Prawdziwy pogrom danielom, jak też całej puszczańskiej zwierzynie przyniosła I wojna światowa. Większość źródeł podaje, że w marcu 1917 roku danieli naliczono tylko 209 sztuk. Trudno natomiast ustalić dokładną liczbę osobników, którym udało się przeżyć wojnę. Bytowało ich prawdopodobnie kilkanaście sztuk. Narażone one były zarówno na ataki drapieżników, jak i strzały kłusowników. Ostatnie daniele zostały rozszarpane przez wilki w 1930 roku na terenie Nadleśnictwa Zwierzyniec. Daniel ponownie pojawił się w Puszczy 30 lat później. W 1960 roku do białoruskiej części Puszczy przywieziono partię składającą się z 12 sztuk. Wkrótce wszystkie zginęły, stając się łupem zwierząt drapieżnych – wilka i rysia. Następną partię danieli (5 szt.) Białorusini sprowadzili w 1963 roku, ale i one bardzo szybko wyginęły. W połowie lat 60. widywano przez krótki okres jedną samicę daniela w polskiej części Puszczy, na terenie Nadleśnictwa Białowieża. W następnych latach danieli w Puszczy już nie widziano. I znów następuje długa przerwa w obecności tego gatunku na tym terenie. Dopiero w 2008 roku do białoruskiej części Puszczy sprowadzono z Polski pierwszą partię danieli (30 szt.), a niedługo potem kolejną (53 szt.). Zwierzęta umieszczono w specjalnej zagrodzie hodowlanej o powierzchni około 2000 ha. Hodowla danieli została założona głównie z myślą o ich dalszym rozprowadzaniu po gospodarstwach łowieckich na terenie całej Białorusi i wykorzystaniu łowieckim w przyszłości.

 

Puszcza Białowieska w początkach Drugiej Rzeczypospolitej
w świetle artykułów z Ech Leśnych

STRESZCZENIE

„Echa Leśne” były jednym z najważniejszych polskich pism leśnych okresu międzywojennego. Prowadzone przez autorów badania doprowadziły do odnalezienia wielu ignorowanych uprzednio informacji dotyczących historii Puszczy Białowieskiej w pismach przyrodniczych i leśnych. Na tym tle „Echa Leśne” okazały się bardzo cennym źródłem historycznym, zawierającym informacje nieznane z innych źródeł. W artykule przeanalizowane zostały informacje dotyczące początków polskiej administracji w Puszczy po I Wojnie Światowej, początków Białowieskiego Parku Narodowego, powrotu wywiezionych przez Rosjan białowieżan oraz niemieckiego planu rezerwatu przyrody w Puszczy.

CONTENTS

BOGDAN LORENS — Long-term effect of restoration hydrological conditions on the herb layer structure of plant communities Ledo-Sphagnetum magellanici and Vaccinio uliginosi-Pinetum in Roztocze National Park
ROMAN ŻUREK, ANDRZEJ KOWNACKI, ELŻBIETA DUMNICKA, AGNIESZKA POCIECHA, MAŁGORZATA KŁONOWSKA-OLEJNIK, EWA BOKŁAK — Fauna of the Kryściów stream (Poprad Landscape Park)
DARIUSZ WOJDAN — Herpetofauna of the Tarnobrzeska Vistula Valley

SHORT FLORISTIC, FAUNISTIC AND MICOBIOTIC NOTES
MACIEJ TURZAŃSKI — Diet composition of the Ural Owl Strix uralensis fledgelings on the Dynowskie Foothills (SE Poland)

CHRONICLE
PIOTR BAJKO — Anniversary memory about Cezary Bańka (1952-1998), forester in the Białowieża National Park
PIOTR BAJKO — The history of fallow deer in Białowieża Forest
PIOTR DASZKIEWICZ, TOMASZ SAMOJLIK, AURIKA RIČKIENĖ, ANASTASIA FEDOTOVA — The Białowieża Primeval Forest at the beginning of the Second Polish Republic in the light of the articles from the Echa Leśne

FOR MEMORY


Long-term effect of restoration hydrological conditions
on the herb layer structure
of plant communities Ledo-Sphagnetum magellanici and Vaccinio uliginosi-Pinetum
in Roztocze National Park

SUMMARY

The paper presents the results of the research on the changes in the vegetation of the contact zone of the two phytocenoses: Ledo-Sphagnetum magellanici and Vaccinio uliginosi-Pinetum after the restoration of water conditions that took place in the Roztocze National Park in the 1990s. A belt transect method was used in the research that covered a period of 20 years. The results indicate the very favourable impact the restoration had on the preservation of the state of the two wetland ecosystems – continental raised bog and peatbog pine forest. As a result of the restoration efforts, the spreading of the peatbog species in the contact zone of phytocoenoses and the transition of the borders (expansion of the peatbog at the cost of the peatbog pine forest) was observed. The restoration work aimed at the reconstruction of the original natural hydrological conditions halted the succession of continental raised bog in the direction of the peatbog pine forest, that was previously accelerating due to earlier works that caused drainage of this area.

 

Fauna of the Kryściów stream (Poprad Landscape Park)

SUMMARY

The Poprad Landscape Park was established to protect the natural, cultural and landscape values of the Sądecki Beskid and is spread over 53,419 ha, with forests covering about seventy percent of the area. The Park is located within the catchment area of the rivers Poprad and Kamienica Nawojowska, right-bank tributaries of the river Dunajec. Theses rivers are fed by a number of mountain streams. The Kryściów stream, one of the tributaries of the Kamienica Nawojowska, has largely preserved its natural character. In the whole catchments area there are no buildings expect for a ground road along the stream; the road is closed for motor traffic. In the lower course of the stream, a few small thresholds were built. The stream has its source at 962 m a.s.l. and then flows for 6380 m along a forested ravine and joins its confluence at 540 m a.s.l. (Fig. 1). The bed of the stream down to its confluence is made of boulders, cobbles, gravels, with rock outcrops in some places. The chemical status of the stream waters is very good in terms of oxidation, electrolitic conductivity, as well as biogenic elements (Table 1).
The aim of the study was to determine the qualitative and quantitative composition of invertebrate fauna, fish and amphibians. Bottom invertebrates were sampled twice: on 6 July 2010 and 6 September 2010 on five sites at different altitudes: site 1 at 771 m a.s.l.; site 2 at 705 m a.s.l.; site 3 at 636 m a.s.l.; site 4 at 579 m a.s.l.; site 5 at 541 m a.s.l. (Fig. 1). Sampling of fish was carried out with a backpack electrofisher at ten sections, from the outlet (540 m a.s.l.) to the altitude of 636 m a.s.l. Amphibians were determined directly on site, and notes of their location and species were made.
A total of 3070 invertebrate specimens were collected. Site 1 was the least populated (512 specimens), while site 5 (763 specimens) was the richest in this respect (Fig. 2). On sites 2-5, the most numerous group was Diptera belonging to the family Simuliidae (30-40%) and Chironomidae (15-20%) – in total 50-60%, and Ephemeroptera (30-40%). A percentage share of Trichoptera and Plecoptera did not exceed 10% and Oligochaeta – 2%. A percentage share was different on site 1. Diptera was still dominating but the share of Simuliidae was only 10%, while Chironomidae contributed to 30%. A share of Plecoptera and Oligochaeta increased (Fig.3). The present study determined 119 taxa: 17 Oligochaeta, 15 Plecoptera, 12 Ephemeroptera, 15 Trichoptera, and nine families of Diptera, including 41 Chironomidae and 8 Simuliidae taxa (Table 2). It is particularly noteworthy that the noble crayfish Astacus astacus, -listed as Vulnerable (VU), was found in the lower course of the stream. A distinct zonation along the course of the stream was found in each fauna group (Table 3).
A comparison between the present results and those obtained in the 1960s (ZAĆWILICHOWSKA 1968) was difficult due to significant changes in the taxonomy of aquatic insects over the last half century. However, some similarities can be found by comparison of the percentage share of the main groups of fauna (Fig.2). Larvae of the genus Baetis and larvae Cricotopus and Orthocladius dominated back in the 1960s and they still dominate today.
Two species of fish were found: the stream trout (Salmo trutta m. fario (Linnaeus, 1758) and the stripe bullhead (Cottus poecilopus (Heckel, 1837), legally protected and listed as Near Threatened (NT). In the whole stream 65 stripe bullheads and 75 stream trout were recorded. Fish density in the lower course was 10 to 15 individuals per one hundred-meter-section of the stream and decreased with an increasing altitude. The highest site where a trout was recorded was at 636 m a.s.l. (Table 4).
Three species of amphibians were found in the catchment of the stream: the fire salamander (Salamandra salamandra (Linnaeus, 1758)), the fire-bellied toad (Bombina variegata (Linnaeus, 1758)) and the grass frog (Rana temporaria (Linnaeus, 1758)); all of them are protected species.
The results justify the conclusion that the Kryściów stream can be considered as an area of great natural value due to high biodiversity and the occurrence of rare, legally protected species. No significant differences in species richness and the number of invertebrates were found between the sites situated above and below the hydrotechnical construction.

 

Herpetofauna of the Tarnobrzeska Vistula Valley

SUMMARY

The observations were carried out in the years 2020-2022 on the area of the Site of Community Importance Tarnobrzeska Vistula Valley. This area located on the border of two provinces: Świętokrzyskie and Podkarpackie. The SCI protects a small part of the upper Vistula valley within the limits of the Vistula embankments. The Vistula is accompanied by very numerous oxbow lakes, bends, backwaters, river bays, riparian forests, and wet meadows.
The observations covered different biotopes, including ponds, meadows, forests, orchards, and agricultural lands. The research included an inventory of herpetofauna and the identification of threats, along with determining the necessary protection measures. As a result 10 species of amphibians and 3 species of reptiles were found in 26 research localities. The following species were found: smooth newt Lissotriton vulgaris L., European fire-bellied toad Bombina bombina L., common toad Bufo bufo L., European green toad Bufotes viridis Laur., European tree frog Hyla arborea L., edible frog Pelophylax esculentus L., pool frog Pelophylax lessonae Cam., marsh frog Pelophylax ridibundus Pall., moor frog Rana arvalis Nilss., common frog Rana temporaria L., sand lizard Lacerta agilis L., grass snake Natrix natrix L. and common European adder Vipera berus L. (Fig. 1-3, Tab. 1). The main threats to amphibians and reptiles in this area are floods of the Vistula, drying out of water bodies, surface water pollution, stocking, mowing of meadows, littering, fire setting and eutrophication.

 

 

SHORT FLORISTIC, FAUNISTIC AND MICOBIOTIC NOTES

Diet composition of the Ural Owl Strix uralensis fledgelings
on the Dynowskie Foothills (SE Poland)

SUMMARY

Research on the diet composition of three Ural Owl Strix uralensis macroura fledgelings from one nest, was conducted in the period 9-21.05.2021. It was located in the centre of the Podkarpackie Voivodeship, on the Dynowskie Foothills (SE Poland), in an atypical i.e. anthropogenic environment on the border of Brzozów town (Phot. 1). The nest-tree stood on the south-eastern border of the Czarnorzecko-Strzyżowski Landscape Park buffer zone and the Czarnorzecki Protected Landscape Area.
Diet composition was determined on the basis of analysis of the pellets contents, prey remains collected right under the nest and visual statements of the parents while delivering food. A total of 72 prey individuals were identified, mainly belonging to mammals (76.4% by number), subsequently birds (19.4%) and insects (4.2%) (Table 1). Seven species of mammals, 6 birds and 1 species of insect were found. The most frequently caught prey was the field vole Microtus agrestis (19.4%) and next the yellow-necked mouse Apodemus flavicollis (16.7%). The total biomass consumed was estimated at 3.25 kg and the food niche breadth was 3.86. A total of 16 pellets were collected with medium dimensions ‒ length 44 × width 25 mm, which contained on average 3.4 prey items (Table 2).
The field vole was the most important prey of this owl fledgelings both in the Niepołomicka Forest and in the Dynowskie Foothills (Table 3).

 

 

CHRONICLE

The history of fallow deer in Białowieża Forest

SUMMARY

The Common Daniel, a mammal of the deer family, native to Asia Minor, was first introduced in Poland in the 13th century in the Silesian Lowlands. The assumption put forward by some scientists that it was present in Białowieża Forest at the times when the area was a part of the Grand Duchy of Lithuania is unlikely, if not incorrect. It is certain that fallow deer appeared in Białowieża Forest in 1860, before the planned autumn hunt of Tsar Alexander II. The imported 14 head of fallow deer were placed in the game preserve within the area of approximately 600 ha. There were also bison, elk, wild boar, wolves, foxes, roe deer, badgers and hares. In subsequent years, until the end of the nineteenth century, consecutive batches of fallow deer were brought to the Białowieża reserve. The first animals were released in 1892, and since 1899 all fallow deer lived outside the zoo. During the hunts organized for tsars, Russian aristocracy and guests of the tsarist court, fallow deer were often used as a hunting trophy. Nevertheless, their number was constantly growing. For example, in 1893, 90 fallow deer were counted in Pushcha, in 1895-118, in 1900-600, in 1910 -1402 (despite the occurrence of anthrax epizootic, which greatly reduced the population of ungulates).
In 1914 the number of fallow deer was 1488. It was the maximum number in the whole history of Białowieża Forest. A few years before the outbreak of World War I the reduction of the number of the forest game was started. The real pogrom for fallow deer, as well as for the whole game of Pushcha, was brought about by World War I. Most of the sources say that in March 1919, in the Białowieża Forest, the fallow deer were killed. Most sources say that in March 1917, there were only 209 fallow deer. However, it is difficult to determine the exact number of animals that managed to survive the war. There were probably a dozen or so of them. They were exposed to both predator attacks and poachers' arrows. The last fallow deer were torn apart by wolves in 1930 in Zwierzyniec Forest District. Fallow deer appeared again in Pushcha 30 years later. In 1960 a batch of 12 animals was brought to the Belarusian part of Pushcha. Soon all of them died, becoming a prey of predatory animals - wolf and lynx. The next batch of fallow deer (5 animals) was brought by Belarusians in 1963, but they also died out very quickly. In mid-1960s one female fallow deer was seen for a short period in the Polish part of Białowieża Forest District. In the following years, there were no more fallow deer seen in Białowieża Forest. And again there is a long break in the presence of this species in this area. Only in 2008 was the first batch of fallow deer (30 animals) imported to the Belarusian part of Białowieża Forest from Poland, and soon after that the next one (53 animals). The animals were placed in a special breeding pen with an area of 2000 ha. The breeding of fallow deer was established mainly with a view to their further distribution in hunting farms across Belarus and future use for hunting.

 

The Białowieża Primeval Forest at the beginning of the Second Polish Republic
in the light of the articles from the Echa Leśne

SUMMARY

"Echa Leśne" was one of the most important Polish forestry magazines of the interwar period. The authors' research led to the discovery of some previously ignored information on the history of Białowieża Primeval Forest in nature and forestry magazines. In this context, ‘‘Echa Leśne" proved to be a very valuable historical source, containing information unknown from other publications. The article analyses information concerning the beginnings of Polish administration in the Forest after World War I, the beginnings of the Białowieża National Park, the return of items connected with Białowieża stolen by the Russians, and the German plan for a nature reserve in the Forest.