Znaczenie Białowieskiego Parku Narodowego jako obiektu badawczego polega na:
wyjątkowym stanie zachowania ekosystemów, zwłaszcza leśnych, które w minimalnym stopniu uległy zniekształceniu wskutek działalności człowieka. 85 lat ochrony ścisłej pozwoliło na regenerację skutków działalności człowieka w ubiegłych okresach;
wielkiej wewnętrznej złożoności lasów Parku, skomplikowanej struktury przestrzennej oraz dużej stabilności w tym odporności na zewnętrzne wpływy antropogenne; Zbiorowiska leśne Parku reprezentują cały zakres fitosocjologicznego zróżnicowania, zachowały się tu kompleksy przestrzenne, charakterystyczne dla lasów naturalnych tej części Europy;
skomplikowanej strukturze przestrzennej ekosystemów leśnych stwarzającej dużą różnorodność mikrośrodowisk i nisz ekologicznych, co sprzyja bogactwu flory i fauny. W Parku występują liczne zagrożone i rzadkie gatunki roślin i zwierząt, w tym liczne relikty lasu pierwotnego, a także siedliska ujęte w dyrektywie siedliskowej Unii Europejskiej. Należy podkreślić, że ekologia wielu gatunków roślin, zwierząt i grzybów zachowała cechy charakterystyczne dla lasów pierwotnych;
utrzymywaniu ochrony ścisłej w głównym obiekcie Parku, co stwarza unikatowe możliwości prowadzenia wieloletnich programów badawczych, opartych o stałe powierzchnie badawcze i pozwala na śledzenie szeregu zjawisk i procesów zachodzących w ekosystemach leśnych w ciągu wielu lat;
szczególnego położenia Puszczy Białowieskiej przy granicy naturalnego zasięgu licznych gatunków roślin, grzybów i zwierząt oraz typów roślinności;
obecności na terenie Parku ekosystemów, które do 1996 r. były poddane gospodarce leśnej. Nadto Park sąsiaduje z lasami Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Białowieska”, na terenie którego znajduje się 21 rezerwatów o różnym charakterze i sposobie ochrony. Stwarza to możliwość badania przebiegu szeregu procesów i zjawisk w lasach naturalnych, zbliżonych do lasu pierwotnego, lasach zagospodarowanych, jak też poddanych ochronie w różnym stopniu;
sąsiedztwie z Państwowym Parkiem Narodowym „Bieławieżskaja Puszcza”, obejmującego całą wschodnią część Puszczy Białowieskiej (87 500 ha), co pozwala na prowadzenie badań porównawczych nad zjawiskami i procesami zachodzącymi w dwu parkach narodowych o różnym sposobie zagospodarowania i ochrony;
dobre rozeznanie elementów środowiska przyrodniczego, szaty roślinnej oraz flory roślin naczyniowych i zarodnikowych jak też fauny w wyniku prawie stuletnich intensywnych badań.
wyjątkowym stanie zachowania ekosystemów, zwłaszcza leśnych, które w minimalnym stopniu uległy zniekształceniu wskutek działalności człowieka. 85 lat ochrony ścisłej pozwoliło na regenerację skutków działalności człowieka w ubiegłych okresach;
wielkiej wewnętrznej złożoności lasów Parku, skomplikowanej struktury przestrzennej oraz dużej stabilności w tym odporności na zewnętrzne wpływy antropogenne; Zbiorowiska leśne Parku reprezentują cały zakres fitosocjologicznego zróżnicowania, zachowały się tu kompleksy przestrzenne, charakterystyczne dla lasów naturalnych tej części Europy;
skomplikowanej strukturze przestrzennej ekosystemów leśnych stwarzającej dużą różnorodność mikrośrodowisk i nisz ekologicznych, co sprzyja bogactwu flory i fauny. W Parku występują liczne zagrożone i rzadkie gatunki roślin i zwierząt, w tym liczne relikty lasu pierwotnego, a także siedliska ujęte w dyrektywie siedliskowej Unii Europejskiej. Należy podkreślić, że ekologia wielu gatunków roślin, zwierząt i grzybów zachowała cechy charakterystyczne dla lasów pierwotnych;
utrzymywaniu ochrony ścisłej w głównym obiekcie Parku, co stwarza unikatowe możliwości prowadzenia wieloletnich programów badawczych, opartych o stałe powierzchnie badawcze i pozwala na śledzenie szeregu zjawisk i procesów zachodzących w ekosystemach leśnych w ciągu wielu lat;
szczególnego położenia Puszczy Białowieskiej przy granicy naturalnego zasięgu licznych gatunków roślin, grzybów i zwierząt oraz typów roślinności;
obecności na terenie Parku ekosystemów, które do 1996 r. były poddane gospodarce leśnej. Nadto Park sąsiaduje z lasami Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Puszcza Białowieska”, na terenie którego znajduje się 21 rezerwatów o różnym charakterze i sposobie ochrony. Stwarza to możliwość badania przebiegu szeregu procesów i zjawisk w lasach naturalnych, zbliżonych do lasu pierwotnego, lasach zagospodarowanych, jak też poddanych ochronie w różnym stopniu;
sąsiedztwie z Państwowym Parkiem Narodowym „Bieławieżskaja Puszcza”, obejmującego całą wschodnią część Puszczy Białowieskiej (87 500 ha), co pozwala na prowadzenie badań porównawczych nad zjawiskami i procesami zachodzącymi w dwu parkach narodowych o różnym sposobie zagospodarowania i ochrony;
dobre rozeznanie elementów środowiska przyrodniczego, szaty roślinnej oraz flory roślin naczyniowych i zarodnikowych jak też fauny w wyniku prawie stuletnich intensywnych badań.
Dr inż. Czesław Okołów